تجهیزات صنعتی به کار رفته در مراحل تولیدی از اهمیت بالایی برخوردارند. تولید امری بغایت معقد محسوب میشود که نیازمند متخصصینی در حوزههای متنوع و نیز یک دامنه وسیعی از وسایل و تجهیزات کاربردی از جمله ابزارهای برقی صنعتی، ماشینآلات، تجهیزات شبیهساز رباتیک و کامپیوترها است. در راهاندازی صنایع نمیتوان کلیه امور را به شکل دستی به انجام رساند. فرایندهای تولیدی در صنعت به تنوعی از لوازم جانبی و ابزار متفاوتی متکی هستند. ابزارآلات صنعتی در حوزههای متفاوت از اهمیت ویژهای برخوردار میباشند. این ابزارها به دستههای مختلفی تفکیک میشوند و هر یک وظایف معینی را عهدهدار هستند. در این قسمت، شما را با ابزارهایی که در صنایع کاربرد فراوان دارند آشنا میسازیم و آنها را بر اساس دستهبندیهایی مانند برقی، دستی، بادی و بنزینی معرفی مینماییم.
ابزارآلات صنعتی به مجموعهای از وسایل و تجهیزات اطلاق میشود که برای انجام فرآیندهای تولیدی و صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. این ابزارها میتوانند شامل دستگاههای دستی، ماشینآلات پیشرفته، ابزارهای برقی، تجهیزات بادی و بنزینی باشند که در بهبود کارایی، دقت و سرعت فعالیتهای تولیدی نقش به سزایی دارند. استفاده از این ابزارها به کارگران و متخصصین امکان میدهد تا با کیفیت بالا و بهرهوری بهتری محصولات را تولید کنند و در عین حال از ایمنی کافی در محیط کار اطمینان حاصل نمایند.
ابزارهای دستی مجموعهای از وسایل و تجهیزات ابزارآلات صنعتی هستند که بدون نیاز به منابع انرژی خارجی مانند برق یا باتری، صرفاً با استفاده از نیروی انسانی به کار گرفته میشوند و در موقعیتهای گوناگونی چون صنایع، کارگاهها، تعمیرگاهها و منازل برای اموری نظیر تعمیرات، نصب، راهاندازی و ساختوساز کاربرد دارند. از این دست ابزارها میتوان به پیچگوشتیها برای باز و بسته کردن پیچها، آچارهای متنوع برای مهرهها و پیچها، چکشها برای کوبیدن یا کشیدن میخها و شکل دادن به فلزات، ارهها برای برش مواد مختلف، انبردستها و پنسها برای گرفتن یا برش دادن، سیمچینها، ابزارهای اندازهگیری نظیر متر و خطکشها، تراز برای بررسی صافی سطوح، میخکشها و کاترها و قیچیها برای برش مواد گوناگون اشاره کرد. این ابزارها برای انجام دادن کارهای متعدد مورد نیاز و گاهی اوقات حیاتی هستند و نیازمند مهارت و دقت در استفاده برای جلوگیری از آسیبهای احتمالی میباشند.
پیچگوشتی ابزارآلات صنعتی هستند که برای باز و بسته کردن پیچها به کار میرود و جزء لاینفک جعبه ابزار صنعتی به شمار میآید. در صنعت، پیچگوشتیها در انواع و اقسام مختلفی وجود دارند که هر کدام برای نوع خاصی از پیچ طراحی شدهاند. سریهای مختلف پیچگوشتیها شامل سر صاف، ستارهای (فیلیپس)، ششگوش (آلن)، ستارهای داخلی (تورکس) و بسیاری دیگر میباشند. این تنوع به منظور تطابق با انواع مختلف پیچها و برآورده کردن نیازهای خاص هر کار صنعتی است.
پیچگوشتیهای دستی کلاسیک از یک دسته و یک ساقه فلزی تشکیل شدهاند که در انتهای ساقه، نوک مربوط به نوع پیچ قرار دارد. دستهها معمولاً از جنس پلاستیک مقاوم یا چوب ساخته میشوند و به گونهای طراحی میشوند که استفاده از آنها راحت و کمفشار باشد. در صنعت مدرن، پیچگوشتیهای برقی و شارژی نیز وجود دارند که برای باز و بسته کردن سریعتر و راحتتر پیچها بدون نیاز به نیروی دستی زیاد مورد استفاده قرار میگیرند.
آچارها ابزارآلات صنعتی هستند که بهطور ویژه برای باز و بسته کردن مهرهها و بولتها طراحی شدهاند و در هر مجموعه ابزار صنعتی ایفای نقش میکنند. انواع مختلف آچارها شامل آچار فرانسه، آچار آلن، آچار بکس، آچار تخت و آچار رینگی میباشند که هرکدام کاربرد خاصی دارند.
آچار فرانسه دارای یک فک ثابت و یک فک متحرک است که اجازه میدهد تا سایز دهانه آچار تنظیم شود و برای انواع مهرهها و بولتها با اندازههای مختلف به کار رود. آچار آلن با سر ششگوش خود برای بستن و باز کردن پیچهای آلن استفاده میشود که در صنایع مختلف از جمله مکانیک، مونتاژ و تولید مورد استفاده قرار میگیرند. آچار بکس اغلب شامل یک دسته و سریهای قابل تعویض است که این امکان را میدهد تا با تعویض سریها، بتوان آن را برای انواع مختلفی از مهرهها و بولتها به کار برد. آچارهای تخت و رینگی هم از دو سمت دارای سری هستند که معمولاً هر یک برای اندازهی مشخصی از مهره یا بولت طراحی شدهاند.
چکشها یکی از قدیمیترین ابزارهایی هستند که در مجموعههای از ابزارآلات صنعتی به چشم میخورند و کاربردهای فراوانی دارند. این ابزار به طور کلی برای کوبیدن، شکل دادن به مواد، فرو کردن میخها به سطوح مختلف یا بیرون کشیدن آنها به کار میرود. انواع چکشها شامل چکش دستی معمولی، چکش نجاری، چکش سنگتراشی، چکش بنایی، چکش مکانیکی، و چکشهای سنگین مهندسی است که هر کدام ویژگیها و طراحیهای خاص خود را دارند.
چکشهای دستی معمولی اغلب برای کارهای عمومی مانند کوبیدن میخ یا جدا کردن قطعات به کار برده میشوند. چکش نجاری با سری نسبتاً کوچکتر برای کار با چوب و انجام کارهای دقیقتر نجاری استفاده میشود. چکش سنگتراشی و بنایی با سریهای محکم و سنگین، برای تراش دادن سنگها و آجرها طراحی شدهاند. چکش مکانیکی که اغلب سنگینتر است برای کارهای مهندسی که نیاز به ضربههای محکمتری دارند مناسب است.
انبردستها از ابزارآلات صنعتی پرکاربرد در حوزه صنعتی هستند که برای گرفتن، نگه داشتن، خم کردن، کشیدن و بریدن اجزای کوچک و بزرگ در انواع فعالیتهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند. به دلیل طراحی فکهای قوی و دستههای اهرمی، انبردستها توانایی اعمال نیروی زیادی را به قطعات کوچک فراهم میکنند و به کاربر اجازه میدهند تا با کمترین تلاش فیزیکی، عملیاتهای مختلف را انجام دهد.
انواع مختلف انبردستها عبارتند از:
۱. انبردست معمولی: برای گرفتن و نگه داشتن قطعات به کار میرود.
۲. انبردست قفلی: با قابلیت قفل شدن روی قطعه کار، فشار و نگهداری محکمتری را فراهم میکند.
۳. انبر قطع کن: دارای لبههای تیز برای بریدن سیمها و کابلها است.
۴. انبر کفبر: برای کشیدن میخ و اشیاء مشابه از سطوح مختلف.
۵. انبر پرچ کن: برای ایجاد پرچها و اتصال قطعات فلزی به یکدیگر استفاده میشود.
استفاده از انبردستها در کارهای صنعتی به عنوان بخشی از فرایندهای نصب، تعمیر، و ساخت، بسیار متداول است. انبردستها را میتوان در کارگاههای مکانیکی، برق، جوشکاری، ساختمانی و بسیاری دیگر از مشاغل صنعتی یافت.
ابزارهای برقی صنعتی، دستهای از تجهیزات ابزارآلات صنعتی هستند که با استفاده از انرژی الکتریکی کار میکنند و به دلیل بالا بردن کارایی، سرعت و دقت در انجام کار، در میان صنایع متفاوتی کاربرد گستردهای پیدا کردهاند. این ابزارها شامل مواردی مانند دریلها برای سوراخکاری، پیچگوشتیهای برقی برای کار با پیچها، فرزها برای برش و سایش مواد، سنبادههای برقی برای صافکاری سطوح، ارههای برقی با انواع مختلف برای برشهای دقیق، دستگاههای جوشکاری، پولیشرها برای پولیش و براقکاری، و میخکوبهای برقی و کمپرسورها برای کوبیدن میخ و انجام کارهای ساختمانی و نجاری هستند. این ابزارها در افزایش بهرهوری و قابلیت انجام کارهای پیچیده در زمانهای کوتاه نقش مهمی دارند و امروزه به جزء جدانشدنی از فعالیتهای صنعتی مدرن تبدیل شدهاند.
دریلها ابزارهای برقی هستند که برای سوراخ کردن انواع مختلفی از مواد مانند چوب، فلز، دیوار و سایر سطوح به کار میروند. این دستگاهها با استفاده از متههایی که در انتهای آنها نصب میشوند، قادر به ایجاد سوراخهایی با قطرها و عمقهای مختلف هستند. دریلها در نسخههای دستی، شارژی و ستونی وجود دارند که هر یک کاربردهای متفاوتی دارند.
دریلهای دستی برای کارهای سبک و کم حجم مناسب هستند. دریلهای شارژی به دلیل قابلیت حمل آسان و عدم نیاز به سیم برق، در موقعیتهایی که دسترسی به برق محدود است، کاربرد دارند. دریلهای ستونی که اغلب در کارگاهها و کارخانهها استفاده میشوند، برای کارهای دقیق و سنگین مناسبتر هستند.علاوه بر سوراخکاری، دریلها میتوانند با استفاده از انواع سریها و لوازم جانبی دیگر، برای برداشتن پیچ و مهره، سایش، پولیش کردن و حتی همزدن مواد به کار روند. در نتیجه، دریلها از پرکاربردترین ابزارها در صنایع مختلف محسوب میشوند و نقش مهمی در تسهیل فعالیتهای صنعتی دارند.
پیچگوشتیهای برقی، که گاهی به آنها دریل/پیچگوشتی باتریدار نیز گفته میشود، ابزارهای بسیار کارآمدی هستند که برای باز و بسته کردن انواع پیچها در کارهای نصب و مونتاژ، تعمیرات و پروژههای دیگر صنعتی استفاده میشوند. این ابزارهای الکتریکی قدرت و سرعت بالاتری نسبت به نمونههای دستی دارند و این امکان را به کاربر میدهند که بدون صرف نیروی زیاد و در زمان کوتاهتر، پیچهای متعددی را باز یا ببندد.
پیچگوشتیهای برقی معمولاً دارای تنظیمات گشتاور هستند که به کاربر اجازه میدهد برای جلوگیری از آسیب به پیچ یا متریال، میزان نیروی اعمالی را تنظیم کند. همچنین، بسیاری از مدلها قابلیت چرخش به هر دو جهت را دارند تا هم بتوانند پیچها را ببندند و هم باز کنند. برخی از مدلها نیز با قابلیتهای اضافی مانند چراغ LED برای روشن کردن محیط کار و باتریهای با طول عمر بالا طراحی شدهاند تا در محیطهای کم نور نیز قابل استفاده باشند.